Nederland is geen belastingparadijs?

Ik schreef in een eerder weblog al over de toch wel bedenkelijke rol die Nederland speelt als bijna belastingvrije doorvoerhaven voor internationale ondernemingen en de nieuwe rijken van deze wereld.
Sinds 14 januari 2013 zijn we echter officieel geen belastingparadijs meer.
Toen is in de Tweede Kamer een motie van kamerlid Van Vliet van de PVV aangenomen. Daarin riep hij het kabinet op om de "kwalificatie belastingparadijs te verwerpen en waar mogelijk in de discussie erop aan te dringen deze kwalificatie achterwege te laten".
Gek genoeg was er een meerderheid voor deze motie gevinden en is de motie aangenomen, met steun van PVV, SGP, CDA, VVD, 50Plus, D66 en PvdA. Een potsierlijke motie, want het lijkt wel een beetje op een dictatoriale staat die een wet aanneemt die stelt dat land toch echt geen dictatuur is. De rest van de wereld weet wel beter, maar in het land zelf wil men er niet van horen. Of het allemaal helpt is de vraag, maar dat is denk ik een symptomatisch probleem bij alle moties van de PVV. 

Is het een kwestie van definiëren?
Staatssecretaris Frans Weekers (VVD) van belastingzaken maakt het nog een beetje erger door de motie van Van Vliet van harte te ondersteunen en bovendien iedereen die Nederland een belastingparadijs noemt te betitelen als een ‘nestbevuiler’.
Nestbevuilers zijn volgens het woordenboek "Mensen die kwaadspreken over mensen uit eigen kring," en kwaadspreken is volgens het woordenboek "opzettelijk slechte dingen van iemand vertellen / kletsen / roddelen." Dat Weekers dit zo hard stelt is overigens een kenmerk van alle belastingparadijzen wereldwijd want die beweren allemaal bij hoog en bij laag dat ze zich aan de wet houden en dat hen niets te verwijten valt. Denk daarbij ook nog even aan Cyprus, weet u nog?

Ook vanuit het bedrijfsleven wordt echter geageerd tegen de benaming belastingparadijs.
Robert Swaak (PwC) zei in een interview in het FD dat . . . "het beeld dat wordt opgeroepen, dat Nederland een belastingparadijs is, 'volledig misplaatst'. ‘We hebben geen algemeen laag tarief voor vennootschapsbelasting, geen speciale lage tarieven, we hebben geen bankgeheim en zijn transparant naar andere belastingdiensten.'
Ook vanuit Deloitte werd er gereageerd bij monde van Peter Kavelaars die er onderzoek naar heeft gedaan. "Uit dat onderzoek blijkt dat Nederland wat betreft vestigingsplaatscriteria voor ondernemingen geen gunstiger positie inneemt ten opzichte van andere ontwikkelde landen", aldus Peter Kavelaars, hoogleraar fiscale economie en directeur van het Wetenschappelijk Bureau van Deloitte Belastingadviseurs.

"Het is dus niet gemakkelijker om zich fiscaal in Nederland te vestigen dan in een ander land. Dat er niettemin veel gebruik wordt gemaakt van Nederland is vooral toe te schrijven aan het uitgebreide verdragennetwerk en de zeer beperkte bronbelastingheffing. De EU en de OESO stimuleren deze laatste ontwikkelingen sterk en Nederland geeft daar, meer dan de meeste andere landen, uitvoering aan", aldus Kavelaars.

Een boodschap die overigens nog eens werd herhaald bij een optreden in het bekende televisieprogramma Pauw & Witteman. Het heeft er alle schijn van dat deze beweringen een hoog gehalte van eigen belang vertegenwoordigen, want de beweringen komen vooral vanuit de hoek van de belastingadviseurs. Dat daar een objectief geluid te horen valt over duistere belastingconstructies valt te betwijfelen. Even op Google zoeken naar belastingparadijs Nederland en u weet genoeg, het barst er van de adviseurs (groot en klein) die hun waren aanprijzen in ronkende termen. Zo maar een willekeurig voorbeeld voor een belastingvrije trust:

De Anonieme Belastingvrije NV of BV

Deze combinatie bestaat uit een holdingstructuur met een Engelse Limited als holding die wordt ondergebracht in een top-holding die op haar beurt weer deel uitmaakt van een Angelsaksiche offshore-structuur. Dankzij het trust- en bankgeheim waar deze offshore-structuur aan is onderworpen wordt absolute anonimiteit en afscherming van de uiteindelijke rechthebbende en de hoogst mogelijke graad van bescherming voor de bestuurders van de onderneming gegarandeerd. Dankzij de volledige erkenning van deze offshore holdingstructuur door Engeland en verdragen tussen Nederland, Engeland en de EU biedt deze structuur alle voordelen van de Europese Unie zonder de nadelen daarvan zoals het gemorrel aan het bankgeheim, informatieplicht en bronheffing.

De structuur is daardoor buitengewoon geschikt om te worden gebruikt in internationale belastingconstructies en in situaties waarin uiterste vertrouwelijkheid en privacy gewaarborgd dienen te zijn. De directeur is in principe geen aandeelhouder waardoor de regels rond de Directeur Groot Aandeelhouder en dus ook het verplichte DGA salaris niet van toepassing zijn. De vennootschapswinst kan dankzij de deelnemingsvrijstelling volledig vrijgesteld van dividendbelasting aan de holding worden uitgekeerd.

Voor uw accountant of fiscaal adviseur is het in dit verband van belang te weten dat hier geen sprake is van een toe te rekenen "Afgescheiden Particulier Vermogen" en dat de constructie discretionair en irrevocabel is en dat er ook geen clausulering of side-letters worden opgemaakt. De Nederlandse directie van de vennootschappen is daardoor in de zin van de Nederlandse belastingwetgeving en het aangifteformulier inkomstenbelasting op geen enkele wijze bij de moedermaatschappij, een trust of trustvermogen betrokken.

De belangrijkste voordelen van de Anonieme Belastingvrije NV of BV op een rij:

• Absolute anonimiteit en geheimhouding rechthebbenden.
• 100% afscherming van privé en zakelijk vermogen.
• Veelal geen verplicht DGA salaris.
• Volledige vrijstelling dividendbelasting.
• Geen schenk- of erfbelasting verschuldigd bij oprichting of nalaten.
• Meer werkmaatschappijen binnen dezelfde anonieme structuur mogelijk.
• Ideale basis bij internationale belastingplanning.
• Volledige bescherming bij her- en doorstart na faillissement.
• Geen volstort verplichting of kapitaaleis. (Euro-BV)
• Binnen 4 uur operationeel ingeschreven bij Nederlandse Kamer van Koophandel

Het lijkt mij dat er hier wel weer heel creatief gebruik wordt gemaakt van legale constructies die hiervoor toch echt specifiek ontworpen zijn. Het enige doel is zoveel mogelijk belasting ontwijken en dat met zoveel mogelijk bescherming van de privacy.

Waar gaat het om?
Dat beeld van de Tweede Kamer, van staatssecretaris Weekers en dat van de belastingadviseurs klopt van geen kant.
Zoals de Organisatie voor Economische samenwerking en Ontwikkeling (Oeso) begin februari in een kritisch rapport constateerde, is het ontlopen van dubbele belastingheffing door multinationale ondernemingen de laatste vijftien jaar volkomen uit de hand gelopen.

Landen als Nederland, Luxemburg, Ierland en tot voor kort Cyprus functioneren als draaischijven van enorme kapitaalstromen. Op jaarbasis gaat het om 12.000 miljard euro, twintig keer ons bruto binnenlands product, die via 23.000 brievenbusmaatschappijen vrijwel onbelast door ons land wordt gesluisd.

Octavio Aburto

Nederland kent nu eenmaal uiterst gunstige belasting- en investeringsverdragen, een competitieve trustsector en geen rente- en royaltybelasting, waardoor het een gewilde vestigingslocatie is voor houdster- en financieringsmaatschappijen van multinationals en rijke wereldburgers.  Bedrijven als Ikea, Starbucks, Nike, Google en Amazon hebben in Nederland houdstermaatschappijen gevestigd. Ook de popgroepen U2, Bono en Rolling Stones zijn daarom in Nederland neergestreken

Het gaat daarbij niet alleen meer om het ontwijken van dubbele belasting zoals voorstanders vaak opmerken. Belastingontwijking is uitgegroeid tot een ware industrie waaraan jaarlijks ongeveer 1,4 miljard euro verdiend wordt. Door de belastingverdragen is het aantrekkelijk om royalty's, licentierechten en managementvergoedingen via Nederland te laten lopen.
Dat is de enige verklaring voor die grote geldstromen.

Competitief fiscaal klimaat
We maken daar overigens als Nederlandse geen geheim van, maar praten in onze voorlichting aan toekomstige klanten liever over een gunstig vestigingsklimaat en een competitief fiscaal klimaat. Dat laatste wordt in een uitgebreide folder toegelicht. Daarin staat de volgende opsomming van de attractieve en zeer uitgebreide mogelijkheden van het Nederlandse belastingregime:

• Relatively low statutory corporate income tax rate of 25% (20% for first 200,000 Euro)
• Possibility of obtaining advance tax rulings from the Dutch tax authorities giving certainty on future tax position
• Innovation box resulting in an effective corporate tax rate of 5% for qualifying profits
• R&D allowance for qualifying R&D wage costs (WBSO)
• Tax deduction facility for R&D operating costs and investments in R&D assets (RDA)
• Tax relief schemes for environmentally friendly investments (MIA/Vamil)
• Tax relief program for sustainable energy (EIA)
• Favorable participation exemption regime
• Fiscal unity regime which provides for a tax consolidation of companies within a corporate group, which freely offsets profits and losses among group members
• Transfer pricing practice in accordance with OECD Transfer Pricing Guidelines and the possibility to obtain an Advance Pricing Agreement (APA)
• The possibility to carry forward losses for nine years and to carry them backward for one year
• Wide tax treaty network to avoid double taxation and reducing withholding taxes on dividends, interests and royalties (for interest and royalties often to 0% )
• No statutory withholding tax on outgoing interest and royalty payments
• Favorable tax treatment for expats (30% tax ruling)
• VAT deferment upon import: no upfront payment of VAT
• Dutch Tax Authorities: access to the tax inspector
• Dutch Customs Authorities: practical and pro-active approach 

Nederland geldt daarom voor veel grote buitenlandse bedrijven en rijken als een "belastingparadijs".
Ze zetten in Nederland financiële holdings op waardoor ze minder belasting hoeven te betalen over de winsten die ze elders behalen. Dat is nogmaals de enige verklaring voor de grote geldstromen die door ons financiële systeem kabbelen.
Al die bedrijven voldoen keurig aan de wet, laat het ministerie van Financiën ons  keer op keer weten. Nederland verdient bovendien een miljard aan de belastingconstructies en het schept werk voor enkele duizenden. Maar het ministerie en de fiscale juristen die er een goede boterham aan verdienen, vergeten te vermelden dat buitenlandse overheden daardoor tientallen, zo niet honderden miljarden aan belasting mislopen.
Ze vergeten ook te melden dat deze internationale ondernemingen veel goedkoper kunnen werken dan hun lokale concurrenten die daardoor uit de markt worden gedrukt.
Ze vergeten ook te melden dat het nogal oneerlijk is door deze constructies in een land veel te weinig belasting te betalen terwijl je wel gebruik maakt van allerlei voorzieningen in dat land die uit belastinggelden worden betaald.

Wij zijn echt een heus belastingparadijs!
Het gaat niet langer om de vraag of de belastingontwijking juridisch of fiscaal juist is, maar om de vraag of deze massale belasingontwijking uit ethisch oogpunt nog langer door de beugel kan.
Extreem lage belastingen voor internationale ondernemingen en de rijken van deze wereld zijn niet meer van deze tijd. In een periode waarin door bezuinigingen of belastingverhogingen wereldwijd huishoudens een hogere rekening moeten betalen, is een uitzonderingspositie voor bedrijven en rijke burgers ongepast.

Ja, Nederland kan tot op zekere hoogte een Belastingparadijs worden genoemd en het gunstige fiscale vestigingsklimaat wordt in ieder geval gebruikt, zo u wilt misbruikt, voor massale belastingontwijking.
Dat is nu niet bepaald een goede zaak voor ons internationale aanzien en daar moet wat aan gebeuren.
De echte nestbevuilers zijn degenen die deze praktijken nog steeds verdedigen, er goed geld aan verdienen en van ons land een fiscaal roversnest maken.
Niet degenen die de vraag stellen of dit nu allemaal wel zo ethisch verantwoord is.