Beursgang Alibaba: de governance risico's

De beursgang van Alibaba is ongetwijfeld een commercieel succes. Het aandeel was geprijsd op 68 dollar maar stond na het begin van de beurshandel al snel op 92.70 dollar, om te sluiten op 93.89 dollar.
Dat betekent een beurswaarde van 230 miljard waardoor Alibaba op de zeventiende plaats staat van de grootste ondernemingen ter wereld.
Vanuit het perspectief van corporate governance is deze onderneming eveneens bijzonder te noemen en wel door de opvallende governance- en eigendomstructuur, zo valt uit de prospectus te lezen.

Governance
De zeggenschap bij Alibaba is in handen van een groep insiders, die zich het Alibaba Partnership noemt (zie pagina 7). Deze 28 insiders zijn allen managers in de Alibaba Groep of gerelateerde ondernemingen. Het Partnership heeft het exclusieve recht om kandidaten voor te dragen voor de meerderheid van de bestuurszetels in de board. Mochten de aandeelhouders niet met deze voordracht instemmen dan kan het Partnership toch tot benoeming overgaan, zonder de goedkeuring van aandeelhouders.
Op die manier staan de aandeelhouders volledig buitenspel en kan het Partnership er voor zorgen dat de door hen gekozen bestuursleden de meerderheid in de board hebben.

Eigendom
Opvallend is ook de eigendomstructuur waarin de aandeelhouders investeren. De Alibaba Holding Group Holding Ltd is statutair gevestigd op de Kaaiman eilanden met het hoofdkantoor in Hongkong.
Deze constructie staat bekend als een "variable interest entity" en komt er op neer dat men investeert in een juridische eenheid op de Kaaiman eilanden die contractuele rechten heeft op de winsten van Alibaba in Hongkong. Dat betekent dat het economisch belang elders is en dat aandeelhouders dus niet rechtstreeks investeren in de onderneming Alibaba.
Zie ter verduidelijking bijgaand schema uit de prospectus (pag. 73):

De reden hiervoor is eenvoudig, de Chinese overheid staat geen buitenlandse investeringen toe in Internet-ondernemingen. Het is echter wel de vraag hoe sterk aandeelhouders staan als de Chinese overheid dergelijke constructies gaat verbieden.
Aandeelhouders lopen daardoor het risico dat er van de restwaarde van de onderneming voor hen niets overblijft.
Ik merk daarbij wel op dat er in Amerika meer dan 200 Chinese ondernemingen op een dergelijke manier beursgenoteerd zijn. Helemaal ongebruikelijk is deze constructie dan ook niet.

Al met al door deze governance risico's een riskante investering.