In HPV geven twaalf publieke dienstverleners aan dat ze zich niet willen beperken tot het afleggen van verantwoording die nodig is voor uitoefening van de ministeriële verantwoordelijkheid, maar zich ook publiek willen verantwoorden voor hun handelen en voor de kwaliteit van de dienstverlening om zo tot een dialoog te komen met cliënten en andere belanghebbenden.
De twaalf publieke dienstverleners zijn: CAK, Centraal
Orgaan opvang asielzoekers (COA), CIZ, Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), Immigratie-
en Naturalisatiedienst (IND), Kadaster, RDW, Staatsbosbeheer, Staatsloterij,
Sociale Verzekeringsbank (SVB), ProRail en Zorginstituut Nederland.
Indeling
Deze code bestaat uit vijf kernprincipes: Dialoog, Bestuur, Tegenkracht, Beheersen en Verantwoorden.
Publiek Belang is de overkoepelende drijfveer en is leidend voor de kernprincipes.
Het publiek belang verbindt de leden van HPV. Borging van dit publieke belang is de drijfveer voor goed bestuur van publieke dienstverleners.
Principle Based
De Code is een mooi voorbeeld van zelfregulering. Het zijn namelijk de bestuurders van de aangesloten publieke dienstverleners die de Code hebben vastgesteld; zonder verplichting of externe druk hebben zij een modelcode opgesteld en afgesproken zich daaraan te houden.
Het is een code met de principes uit het handvest en principes van goed bestuur voor (semi)publieke organisaties. Het is aan de onderling zeer verschillende publieke dienstverleners die deze Code gebruiken om deze principes in hun specifieke situatie nader in te vullen.
De afzonderlijke publicatie ‘Handreikingen’
operationalisering principes Code Goed Bestuur Publieke Dienstverleners 2015’
(verder ‘Handreikingen’) is daarbij een richtinggevend hulpmiddel, maar geen
voorschrift. Het gaat om de principes, de ‘Handreikingen’ zijn een mogelijke
route.
Geen "Pas toe of Leg uit"
De Code bevat geen best practices maar geeft de leden de ruimte om uit te leggen op welke manier zij uitwerking hebben gegeven aan de principes in de Code.
Dat geeft elk HPV lid de gelegenheid om goed bestuur in te richten op een manier die het beste bij de organisatie past. De reden hiervoor is vooral gelegen in het feit dat de vorige Code uit 32004 een sterk normatief karakter had, dat een onverwacht groot probleem vormde voor de verschillende publieke dienstverleners.
De diversiteit van de aangesloten publieke dienstverleners
werd groter, maar ook was er sprake van een de toenemende mate van (verschillend) ingrepen
vanuit ‘Den Haag’ in de governance van publieke dienstverleners die resulteerde in
een grotere afstand tot de detailbepalingen in de (oorspronkelijke) code uit 2004.
Het
normatieve ‘one size fits all’ karakter van de oude Code was een groot
nadeel voor een steeds diverser wordende groep leden van de handvestgroep.
Besloten is deze Code te actualiseren en de oorspronkelijke directe invloed van
de Code Tabaksblat los te laten.
Uitgangspunt is dat de operationalisering van de principes uit de Code Goed
Bestuur altijd helder en begrijpelijk dient te worden uitgelegd in het
jaarverslag. Zo kan iedereen zelf zien wat HPV-leden doen om goed te besturen.
Zo kan er ook van elkaar geleerd worden, kan goed bestuur van publieke
dienstverleners verder ontwikkelen en groeien.
De nieuw Code is in
omvang meer dan gehalveerd en bevat slechts principes en ondersteunende
principes. Bepalingen zijn geschrapt uit de Code. Het is een Code voor de
(semi)publieke sector die geen kopie meer is van een corporate goverance code voor beursgenoteerde ondernemingen.
Een publieke gedragscode met de belanghebbenden als centraal onderwerp, toetssteen en uitgangspunt.
Afsluitend
Ik zou u zeker aanraden deze Code voor Goed Bestuur te bekijken. De inhoud is zeker de moeite waard en de ingeslagen richting is wat mij betreft innovatief.
Ik moet voor de volledigheid wel vermelden dat ik als adviseur en gesprekspartner samen met Remko Renes vanuit het Nyenrode Corporate Governance Instituut betrokken ben geweest bij de totstandkoming van de nieuwe code.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten